KỸ NĂNG GIAO TIẾP VÀ KIỂM SOÁT CẢM XÚC: LÀM THẾ NÀO ĐỂ HỖ TRỢ TRẺ 2-3 TUỔI?
Giai đoạn từ 2 đến 3 tuổi là thời điểm trẻ KHÁM PHÁ CẢM XÚC và PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG GIAO TIẾP. Trẻ bắt đầu nhận thức về bản thân và mong muốn tự lập, nhưng đồng thời cũng đối mặt với những giới hạn về ngôn ngữ và khả năng điều chỉnh cảm xúc. Sự hỗ trợ và hướng dẫn đúng cách từ người lớn trong giai đoạn này có vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ phát triển sự tự tin, khả năng kiểm soát cảm xúc, và kỹ năng giao tiếp.
Dưới đây là những yếu tố quan trọng và cách giúp trẻ vượt qua các thử thách này.
1. Khám Phá Cảm Xúc và Khả Năng Tự Lập
o Trẻ bắt đầu hiểu rằng mình là một cá thể độc lập với mong muốn tự thực hiện nhiều việc như chọn đồ chơi, tự ăn hoặc mặc quần áo. Những nỗ lực tự lập này là bước phát triển quan trọng, nhưng khi gặp phải sự hạn chế hoặc thất bại, trẻ dễ cảm thấy bực bội và phản ứng bằng việc khóc hoặc cáu giận.
→ Việc người lớn hỗ trợ trẻ trong các thử thách nhỏ này có thể giúp trẻ hình thành lòng tự tin và cảm giác an toàn.
2. Hạn Chế Ngôn Ngữ và Khả Năng Giao Tiếp
o Khả năng ngôn ngữ của trẻ chưa hoàn thiện nên việc diễn đạt mong muốn và cảm xúc còn nhiều khó khăn. Khi không thể diễn tả những gì mình muốn hoặc cảm thấy, trẻ thường thể hiện qua hành vi như khóc lóc, la hét.
→ Khuyến khích trẻ sử dụng từ ngữ đơn giản để diễn tả cảm xúc và dành thời gian lắng nghe, sẽ giúp trẻ dần cải thiện kỹ năng giao tiếp.
3. Phát Triển Cảm Xúc Mạnh Mẽ Nhưng Chưa Kiểm Soát
o Ở độ tuổi này, trẻ trải nghiệm nhiều cảm xúc mãnh liệt nhưng chưa biết cách điều chỉnh. Những lúc buồn bực, tức giận hay lo lắng, trẻ có thể bộc phát qua hành vi như khóc lớn, la hét, hoặc đánh người xung quanh.
→ Người lớn có thể hướng dẫn trẻ cách thở sâu hoặc ôm trẻ để giúp trẻ bình tĩnh, từ đó dần học cách làm chủ cảm xúc của mình.
4. Mong Muốn Ảnh Hưởng Môi Trường Xung Quanh
o Trẻ ở tuổi này thích khám phá khả năng của mình trong việc tạo ảnh hưởng đến mọi người xung quanh. Khi hành vi như la hét hoặc khóc lớn có thể mang lại sự chú ý, trẻ dễ có xu hướng lặp lại hành vi đó.
→ Việc dành sự quan tâm đến trẻ ngay khi trẻ có hành vi tích cực sẽ giúp trẻ hiểu rằng cách cư xử nhẹ nhàng cũng thu hút được sự quan tâm từ người lớn.
5. Học Hỏi Qua Quan Sát và Bắt Chước
o Trẻ học nhanh nhất thông qua việc bắt chước người lớn. Khi trẻ chứng kiến các hành vi tích cực như giao tiếp nhẹ nhàng, biết lắng nghe và kiên nhẫn từ người lớn, trẻ sẽ dần hình thành các hành vi này. Trẻ cũng dễ sao chép những cách thể hiện cảm xúc không lành mạnh nếu thấy chúng từ môi trường xung quanh
→ Vì vậy người lớn nên là tấm gương tích cực cho trẻ.
6. Khám Phá Khái Niệm Chia Sẻ và Công Bằng
o Ở độ tuổi này, trẻ mới bắt đầu hiểu về quyền sở hữu và dễ phản ứng mạnh khi không được giữ đồ chơi mình thích hoặc phải chia sẻ.
→ Người lớn có thể giúp trẻ dần hiểu về sự chia sẻ và khuyến khích bằng lời khen khi trẻ sẵn sàng chia sẻ đồ chơi của mình.
Giai đoạn từ 2 đến 3 tuổi là cột mốc quan trọng để trẻ hình thành kỹ năng xã hội và cảm xúc. Việc KIÊN NHẪN HƯỚNG DẪN và ĐỒNG HÀNH cùng trẻ sẽ giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp và khả năng kiểm soát cảm xúc, giúp xây dựng nền tảng tốt cho tương lai.
